Wanneer er na een schokkende gebeurtenis ruimte is voor rust, veiligheid en geborgenheid, kunnen gevoelens toegelaten worden, kan het lichaam uit de verstarring komen en kan verwerking plaatsvinden. Het zelfhelend vermogen van het lichaam en de psyche kan zijn werk doen.
Ingrijpende gebeurtenissen
Je kunt je voorstellen dat er ook schokkende, bedreigende gebeurtenissen zijn, waar in je beleving geen ontkomen aan is en die je eigen verwerkingsmogelijkheden te boven gaat. Gevoelens van hevige angst, hulpeloosheid en machteloosheid optreden dan op, waaraan je weerloos bent overgeleverd.
Automatische respons
Wanner de normale stressrespons, die bestaat uit het vecht- en/of vluchtmechanisme wordt OVERvraagd, treedt er een noodmechanisme in werking. Dit heet bevriezen. Bevriezen ontstaat wanneer vechten en/of vluchten het alleen maar gevaarlijker maakt. Dit zijn overigens geen bewuste keuzes die je maakt, in een split-second wordt dit mechanisme voor je in werking gezet door het oudste deel van je brein: je reptielenbrein.
Trauma
De gebeurtenis zelf noemen we geen trauma, maar de wond die achterblijft noemen we een trauma. En wanneer er dus geen ruimte is voor rust, veiligheid en geborgenheid, kan de psyche maar 1 ding doen: (af)splitsen. Er ontstaat op dat moment een overlevingsdeel. Dit overlevingsdeel blijft steken in de toestand, de leeftijd en het gevoel van de traumasituatie om verder zo normaal mogelijk verder te kunnen leven. Je ontwikkelt een overlevingsdeel om het traumagevoel buiten zicht te houden. Op deze manier kun je verder leven. Deze verstarring of fixatie is nodig om je te beveiligen. Die delen leren niet meer bij, zolang ze geïsoleerd blijven. En ze blijven vanuit die kokervisie naar jouw werkelijkheid kijken. Ook al is dat nu niet meer nodig.
Overleving
Wellicht herken je wel een aantal overlevingsdelen in jezelf:
- Controle willen hebben
- Perfectionisme
- Jezelf onzichtbaar maken of juist de aandacht steeds naar je toe trekken
- Verslavingen
- Geen nee durven zeggen
- Willen bemiddelen
- Je vaak afgewezen voelen
- Niet bij je gevoel kunnen komen
Triggeren van traumadelen
Door bijvoorbeeld een geur, beelden, kleuren, woorden, personen of situaties, kan een traumadeel getriggerd worden en schiet je direct in je overlevingsdeel. Het is sterker dan jij.
Heling
Wanneer je overlevingsdelen je niet meer helpen, maar juist in de weg gaan zitten, is het tijd om stappen te gaan zetten. Vaak komt dit tot uiting in een burn out, of wanneer je lichamelijke klachten krijgt of emotioneel niet lekker in je vel zit. Het zijn signalen die komen uit het diepste van jezelf om de verbinding met jezelf te herstellen.
Wanneer je trauma onderdeel wordt van je levensgeschiedenis, zonder dat het een trigger blijft, is heling op gang gekomen. Bewustwording van je overlevingsdelen is dan een eerste stap. Je overlevingsdelen geven toegang tot je traumadelen.
Kortom:
wanneer je je overlevingsdeel ontmaskert, je getraumatiseerde delen ontmoet, dan kan je gezonde deel zich ontwikkelen en gevoed worden.
